In het afdelingsplan arbitrage van de KNVB wordt met geen woord gerept over sportiviteit en respect. De COVS heeft hier vragen over gesteld, aangezien nog steeds te veel scheidsrechters slachtoffer worden van ongewenst gedrag (verbaal en fysiek) op en langs de velden. De reactie van de KNVB is dat sportiviteit en respect hoog in het vaandel staan bij de voetbalbond, maar dat dit veel breder speelt dan alleen binnen de afdeling arbitrage. Een uitleg die de COVS uiteraard begrijpt en ondersteunt, maar de COVS wil dan wel geïnformeerd worden over de manier waarop de KNVB probeert meer sportiviteit en respect op de voetbalvelden te krijgen. Al is het maar omdat toch vaak de scheidsrechter de kop van Jut is als sportiviteit en respect even wat verder te zoeken zijn tijdens een wedstrijd.
De projectleider die zich bij de KNVB bezighoudt met dit thema heeft daarom in een overleg voor de COVS uiteengezet hoe de KNVB met deze problematiek omgaat. Dat was een verhelderend verhaal. De COVS vindt de door de KNVB ingezette lijn prima en heeft aangegeven hier ook graag een steentje aan te willen bijdragen.
Uitgangspunt van de KNVB is dat eenieder in de voetballerij verantwoordelijkheid draagt voor sportiviteit en respect en dus ook die verantwoordelijkheid op een professionele manier moet krijgen en nemen. Er dient een cultuurverandering ingezet te worden, waarbij ook de spelers, trainers, begeleiders, het publiek en bestuurders van verenigingen zich verantwoordelijk voelen voor de sfeer rond de velden. Een standpunt dat de COVS al langer uitdraagt en het is dan ook verheugend dat de KNVB er op dezelfde manier tegenaan kijkt. Een andere belangrijke component in het KNVB-beleid is dat er niet alleen gestraft dient te worden, maar dat ook een pedagogische aanpak noodzakelijk is. Daar speelt ook in mee dat niet alleen verkeerd gedrag bestraft wordt, maar goed gedrag ook beloond kan worden.
Concreet gaat de KNVB op basis van data gericht werken aan de problemen daar waar het noodzakelijk is. Dat betekent dat verenigingen waar vaker incidenten voorkomen aan de KNVB moeten uitleggen waarom dat gebeurt en vooral hoe de vereniging zelf denkt dit te veranderen. Lukt het een vereniging niet om de situatie te verbeteren dan zal de KNVB meer gaan sturen en de vereniging actief ondersteunen bij het verbeteren van de sfeer en sportiviteit bij die club. Heeft ook dat niet het gewenste effect dan wordt de vereniging uit de competitie gehaald. Pas nadat een vereniging dus zelf heeft kunnen werken aan een cultuurverandering neemt de KNVB maatregelen in de vorm van sancties (uiteraard los van schorsingen van individuele spelers/begeleiders die over de schreef zijn gegaan). De COVS pleit ervoor hier ook de scheidsrechters op den duur een rol in te geven. Een scheidsrechter kan bijvoorbeeld na elke wedstrijd de beide teams een cijfer geven voor sportiviteit. Op die manier heeft de KNVB snel veel objectieve data die verder gaan dan alleen de molestatiecijfers en de kaartenadministratie.
Naast deze gerichte clubondersteuning zet de KNVB in op veel verschillende terreinen. Zo wordt er nagedacht over andere manieren van sanctioneren (denk aan de 10-minutenstraf in de B-categorie), andere spelvormen (denk aan wedstrijden bij de F-jes zonder scheidsrechter en de ouders ver van het veld), aandacht voor sportiviteit en respect in trainers- en scheidsrechterscursussen, campagnes , enzovoort.
Een andere belangrijke component is het ‘ontmoeten’. Vanuit het idee dat mensen minder snel op een agressieve manier elkaar bejegenen als men elkaar kent, kun je preventief handelen door verschillende partijen met elkaar in gesprek te laten gaan. Voor de start van de competitie alle aanvoerders en trainers uitnodigen om met elkaar afspraken te maken kan daar een voorbeeld van zijn. De COVS pleit ervoor om hier ook de scheidsrechters (op welke manier dan ook) bij te betrekken. Een idee dat de KNVB verder gaat bestuderen.
Met de BAV is de COVS in gesprek om een ontmoeting tussen scheidsrechters en spelers te organiseren. Ook om meer begrip voor elkaar te krijgen. Mocht dit plan verder uitgewerkt gaan worden, dan kan op termijn de KNVB hier ook een rol bij spelen. Met de KNVB is daarom afgesproken om de bond te blijven informeren over de voortgang van de ontmoetingen die BAV en COVS proberen op te zetten.
De COVS heeft positief gereageerd op al deze ontwikkelingen, maar ook een paar kritische kanttekeningen geplaatst. De belangrijkste kanttekening is simpelweg: vergeet de scheidsrechters niet te informeren over en te betrekken bij deze ontwikkelingen. Een punt van kritiek dat door de KNVB werd erkend. In gezamenlijk overleg gaan we kijken of de COVS kan helpen om de maatregelen die de KNVB neemt zichtbaarder te maken voor de arbitrage. In komende edities van De Scheidsrechter zal er dan ook regelmatig aandacht zijn voor dit onderwerp.
Daarnaast blijft de voorbeeldfunctie van het betaalde voetbal een punt van aandacht. Het blijft vreemd dat spelers en begeleiders daar weg blijven komen met (ondanks behoorlijk adequaat optreden van onze betaald-voetbal-collega-arbiters) totaal overtrokken reacties richting de arbitrage, zowel tijdens de wedstrijd als na afloop in de media. De KNVB zit hier mee in de maag, maar heeft minder invloed dan men zou willen. De betaald voetbal organisaties hebben veel zeggenschap over strafmaatregelen/ sancties. De COVS pleit ervoor dat de KNVB ongewenst gedrag evengoed blijft afkeuren. Dat hoeft niet alleen door middel van sancties, maar kan ook op andere manieren kenbaar en vooral bespreekbaar gemaakt worden.
Bij uitspraken in de media waar een amateurscheidsrechter bij betrokken is (denk aan de uitspraken van Jan Mulder in Studio Voetbal naar aanleiding van de wedstrijd Harkemase Boys-VVOG) zal de COVS contact opnemen met de KNVB om zonodig een gezamenlijk signaal af te geven.
Al met al was dit een goed overleg met de KNVB, waarin een aantal zaken duidelijk is geworden en de intentie is uitgesproken om daar waar de scheidsrechters betrokken kunnen en moeten worden gezamenlijk op te trekken.
Bron: www.covs.nl
